Türkiye’de Zorunlu Eğitim Sistemi Üzerine Tartışmalar
Türkiye’de 4+4+4 sistemiyle sürdürülen 12 yıllık zorunlu eğitim, eğitim camiasında hala tartışma konusu olmaya devam ediyor. Bazı eğitim uzmanları bu sistemin, öğrencilerin bireysel yeteneklerini körelttiğini savunurken, diğerleri ise zorunlu eğitimin çocuklar için temel bir hak olduğunu vurguluyor. Eğitim politikalarını derinlemesine ele almak amacıyla Enderun Özgün Eğitimciler Derneği, Maarif Platformu ve Medeniyet Enstitüsü tarafından düzenlenen “Türk Eğitim Sistemi ve Zorunlu Eğitimin Yansımaları” çalıştayı, önemli tespitleri beraberinde getirdi. Özellikle lise eğitiminin zorunlu olmaktan çıkarılması gerektiği üzerinde duruldu.
Çalıştayda Dikkat Çeken Başlıklar
Çalıştayın sonuç raporunda, mevcut eğitim sisteminin kalitesizliğine ve öğrencilerin zorunlu eğitim nedeniyle mesleki becerilerden uzaklaştığına dikkat çekildi. İşte öne çıkan maddeler:
- Zorunlu eğitim bir hak olmalı, dayatma değil! Eğitimin, öğrencilerin bireysel yeteneklerine uygun şekilde yönlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Lise eğitiminin zorunlu olması, eğitim kalitesini düşürüyor ve öğrenci başarısını olumsuz etkiliyor. Diploma sahibi olmak yerine, öğrencilerin beceri kazanmasına yönelik bir sistem oluşturulması gerektiği ifade edildi.
- “Herkes mezun olmamalı, kalite artmalı” Sınıf geçme yönetmeliği yeniden gözden geçirilmeli, bitirme sınavları geri getirilmelidir. Lise ve üniversitelerde, öğrencilerin kolay mezun olduğu anlayışı terk edilmeli. Zorunlu lise eğitimi, üniversiteyi zorunlu hale getirerek işsizliği artırmaktadır.
- Mesleki eğitime geçiş teşvik edilmeli Türkiye’de ciddi bir ara eleman eksikliği bulunmaktadır. Öğrencilerin meslek liselerine yönlendirilmesi, ekonomik kalkınma açısından kritik bir öneme sahiptir. Meslek liselerinin algısı değiştirilmeli ve mühendisliğe geçişin ilk adımı olarak gösterilmelidir.
Liseler Zorunlu Olmaktan Çıkacak mı?
Çalıştayda, özellikle lise eğitiminin zorunlu olmaktan çıkarılması gerektiği üzerinde duruldu. Mevcut sistemin, öğrencileri kalıplaşmış bir yapıya soktuğu ve bireysel yeteneklerini geliştirme imkânı sunmadığı ifade edildi. Önerilen değişiklikler arasında:
- Lise eğitimi 4 yıldan 3 yıla indirilmelidir.
- Zorunlu lise eğitimi kaldırılarak, isteğe bağlı hale getirilmelidir.
- Öğrencilerin meslek liselerine yönlendirilmesi için teşvikler artırılmalıdır.
Üniversite Kontenjanları İhtiyaca Göre Belirlenmeli
Uzmanlara göre, üniversitelerdeki bölümlerin kontenjanları, iş gücü ihtiyacına göre düzenlenmelidir. Mevcut sorunlar arasında:
- Üniversite mezunları arasında işsizlik artmaktadır.
- Bölümler, ülkenin iş gücü ihtiyacına göre açılmalıdır.
- Popülist yaklaşımlar yerine, uzun vadeli istihdam planları yapılmalıdır.
Bakan Yusuf Tekin’den Dikkat Çeken Açıklama
Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, geçtiğimiz günlerde katıldığı bir programda zorunlu eğitim tartışmalarına ilişkin çarpıcı ifadeler kullandı: “Zorunlu eğitimin çok uzun olduğunu düşünüyorum. Yakında bu konu tartışmaya açılabilir. Çocukları standart bir eğitim sistemine zorlamak doğru olmayabilir.” Bu açıklama, hükümetin eğitim reformu konusunda yeni adımlar atabileceği yönünde yorumlandı.
İlkokul Süresi ve Ortaokul-Lise Düzenlemeleri
Çalıştayda, ilkokul süresinin 5 yıla çıkarılması gerektiği önerildi. Ayrıca, lise eğitiminin zorunlu olmaması gerektiği vurgulandı. Doç. Dr. Yusuf Kızıltaş, şu açıklamayı yaptı:
“12 yıllık zorunlu eğitim gözden geçirilmeli. İlkokul süresi uzatılmalı, liseler isteğe bağlı hale getirilmelidir.”
GURBET HABER