Portekiz, üç yıldan fazla bir süredeki üçüncü erken parlamento seçimleri öncesinde zorlu bir süreçten geçiyor. Muhafazakar başbakan Luís Montenegro, ailesine ait bir şirket nedeniyle zor bir durumla karşı karşıya kalmış olsa da, siyasi sahnede yeniden varlık göstermeyi amaçlıyor.
Hükümet, 11 aylık görev süresinin ardından, bir güven oylamasında yenilgiye uğrayarak düştü. Salı akşamı parlamentoda oylanan öneri, 142’ye 88 oyla reddedildi; bu süreçte çekimser oy kullanılmadı. Öneri, geçen Perşembe günü Başbakan Montenegro tarafından sunulmuştu ve son haftalarda muhalefet tarafından sıkıştırılmıştı.
52 yaşındaki başbakan, bir aile şirketinin çıkar çatışması oluşturduğu iddialarıyla gündeme geldi. Bu gelişmeler, Portekiz’in 2022 yılının başından bu yana üçüncü kez erken parlamento seçimleri ile karşı karşıya kalmasına yol açtı. Ülke Başkanı Marcelo Rebelo de Sousa, yeni bir hükümetin kurulması için hükümet koalisyonundan başka bir politikacı veya Sosyalist Parti (PS) muhalefet lideri Pedro Nuno Santos’u atayabilir. Ancak, başkanın parlamentoyu feshetmesi ve yeni seçimler ilan etmesi bekleniyor.
Rebelo de Sousa, krizin derinleşmesi nedeniyle planladığı bir haftalık Estonya ziyareti iptal etti ve gazetecilere hızlı bir çözüm sağlama niyetinde olduğunu belirtti. Yeni seçimlerin 11 veya 18 Mayıs 2024’te yapılabileceğini ifade etti. Bu kriz, oldukça sürpriz bir şekilde ortaya çıktı; zira bir zamanlar Avrupa Birliği’nin borçlu ülkesi olarak bilinen Portekiz, 2024 baharındaki hükümet değişikliğinden sonra bile iyi büyüme oranları ve tarihi düşük işsizlik seviyeleri kaydetmeye devam ediyordu.
Ancak son birkaç haftadır olaylar hız kazandı. Muhalefet, Montenegro’yu menfaat sağlamakla suçluyor. 2021 yılında eğitimli bir hukukçu tarafından kurulan Spinumviva danışmanlık ve gayrimenkul şirketinin, başbakanlık pozisyonundan yararlanarak özel şirketlerle sözleşmeler imzaladığı iddia ediliyor. Montenegro, her türlü usulsüzlük iddiasını reddederek, şirketin şu anda sadece oğullarına ait olduğunu belirtiyor; ancak şirketin müşterileri hakkında bilgi vermekten kaçınıyor.
Bu skandalın gölgesinde, Montenegro en azından iki güvensizlik oylamasını atlattı. Ancak muhalefet, soruşturma komisyonu kurma planlarından vazgeçmemekte kararlı olduğu için güven oyu sorusunu tekrar gündeme getirdi. Yeni seçimlerin kaçınılmaz bir “zorunlu kötülük” olduğunu ifade eden Montenegro, “İki aylık istikrarsızlık, bir buçuk yıllık yavaş çöküşten daha iyidir” diye vurguladı.
Gözlemcilerin değerlendirmelerine göre, Montenegro, olası yeni seçimleri göze alarak siyasi geleceğini riske atmak istemiyor. Zira, anketler, AD koalisyonunun Mart 2024’teki seçimlerden daha iyi bir sonuçla galip geleceğini öngörüyor. Düşen politikacı, tüm suçlamalara rağmen yeniden aday olacağını duyurdu. En son seçim, 10 Mart 2024’te, o zamanki sosyalist başbakan António Costa’nın kendisine ve diğer hükümet üyelerine yönelik yolsuzluk soruşturmaları nedeniyle istifa etmesinin ardından gerçekleşmişti. Ancak mevcut durumda Costa’nın herhangi bir suçu bulunmuyor ve 63 yaşındaki Costa şu anda Avrupa Konseyi başkanı olarak görev yapıyor.
GURBET HABER
